Η ιστορία της Καισαριανής

Οι πρώτες αναφορές για την Καισαριανή ως κατοικημένη περιοχή γίνονται περίπου στις αρχές του 20ου αιώνα. Το 1920, στην επίσημη απογραφή, ο πληθυσμός καταμετρήθηκε στα 11 μόλις άτομα, τα 10 από τα οποία ήταν βοσκοί με προσωρινά καταλύματα για τα ζώα τους. Ουσιαστικά ο μοναδικός μόνιμος κάτοικος ήταν ο μακεδονομάχος οπλαρχηγός Έξαρχος που διατηρούσε την κατοικία του κοντά στα σημερινά όρια με το δήμο Αθηναίων, στο σημείο όπου βρίσκεται το νοσοκομείο Συγγρού. Το συγκεκριμένο νοσοκομείο, από το 1909 που κατασκευάστηκε, με τη χορηγία του Ανδρέα Συγγρού, χρησιμοποιούνταν για την περίθαλψη απόρων ασθενών που έπασχαν από αφροδίσια νοσήματα. Πέρα από το νοσοκομείο, όμως, στην περιοχή υπήρχαν εγκαταστάσεις του ελληνικού στρατού, όπως οι αποθήκες στην περιοχή του σημερινού Αγίου Νικολάου, οι στρατώνες στην περιοχή του νεκροταφείου και η μονάδα χημικού πολέμου, κοντά στο μοναστήρι Καισαριανής.

Το 1922 και το 1923 η Καισαριανή κατοικείται πιο συστηματικά από 8.000 περίπου Μικρασιάτες πρόσφυγες που δημιουργούν διάσπαρτους συνοικισμούς, Τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασης των προσφύγων, η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε στην κατασκευή ξύλινων και πλινθόκτιστων δωματίων και στα τέλη της δεκαετίας του ’20 στη δόμηση διώροφων πολυκατοικιών με μικρά διαμερίσματα των 40 τ.μ., κατά μήκος της σημερινής λεωφόρου Εθνικής Αντιστάσεως, μέχρι το δημοτικό σχολείο «Βενιζέλου»,που κατασκευάστηκε με τη χορηγία της Έλενας Βενιζέλου, συζύγου του Ελευθέριου Βενιζέλου το 1929.

Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το Σκοπευτήριο της Καισαριανής έγινε το «θυσιαστήριο της ελυθερίας», καθώς εκεί πραγματοποιήθηκαν εκτελέσεις εκατοντάδων Ελλήνων από τους κατακτητές Γερμανούς. Σύμφωνα με ιστορικές καταγραφές και μαρτυρίες, περίπου 700 άτομα εκτελέστηκαν, ανάμεσα στους οποίους και 200 περίπου κομμουνιστές που παραδόθηκαν από τη μεταξική δικτατορία στις δυνάμεις κατοχής και εκτελέστηκαν την Πρωτομαγιά του 1944.

Δέκα περίπου χρόνια νωρίτερα, το 1934, η Καισαριανή αποσπάται από το Δήμο Αθηναίων και αποτελεί πλέον ανεξάρτητο δήμο της ανατολικής Αττικής. Σήμερα ο Δήμος γειτνιάζει με το Δήμο Ζωγράφου και Αθηναίων στα βόρεια, με το Παγκράτι και το Δήμο Βύρωνα στα νότια και με το Δήμο Αθηναίων στα δυτικά, ενώ η συνολική έκταση φτάνει τα 8.500 στρέμματα και ο πληθυσμός ξεπερνά τις 35.000 κατοίκους. Ο δήμος Καισαριανής έχει σχήμα τριγωνικό και περιλαμβάνει μεγάλες εκτάσεις πάρκων και πρασίνου, όπως το Σκοπευτήριο, το πάρκο του Άϊ Γιάννη (ξύλινα) και αρκετά μικρότερα πάρκα και πλατείες, με αποτέλεσμα μόνο το 10-15% να είναι δομημένο και κατοικημένο.